Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi > Genel Bilgiler

Genel Bilgiler

Kamu davasının açılmasının ertelenmesi kurumu ceza adalet sistemimize ilk defa 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu ile girmiştir. Kurum, 6/12/2006 tarihli ve 5560 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikle 5271 sayılı CMK 171/2 maddesinde düzenlenerek, uygulama yönünden yetişkinleri de kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Kuruma ilişkin en son değişiklik 24 Ekim 2019 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7188 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile söz konusu olmuştur. Yapılan düzenleme ile kurumun kapsamının genişletilmesinin yanısıra, etkin bir şekilde uygulanabilmesine yönelik hükümler ihdas edilmiştir.

Kamu davasının açılmasının ertelenmesi kurumu nedir?

Kamu davasının açılmasının ertelenmesi; hakkında kamu davası açılması için yeterli şüphe bulunan failin, kişiliği ve üzerine atılı suçun önemi göz önünde bulundurularak, açılması gereken davadan, bir takım koşulların varlığı halinde, belirlenecek bir süre boyunca göstereceği iyi hal dikkate alınarak, vazgeçilmesidir.

Kamu davasının açılmasının ertelenmesi kurumunun uygulanma koşulları nelerdir?
Kamu davasının açılmasının ertelenmesi kurumunun uygulanabilmesi için hem şüpheli hem de suça ilişkin aranan koşulların bir arada gerçekleşmesi gerekir. Söz konusu şartların gerçekleşmesi hâlinde Cumhuriyet savcısı tarafından yeterli suç şüphesinin bulunmasına rağmen kamu davasının açılmasının 5 yıl süreyle ertelenmesine karar verilebilir.


5395 sayılı Çocuk Koruma Kanununun 19 uncu maddesinin birinci fıkrasına göre; suça sürüklenen çocuklarda erteleme süresi üç yıldır.


Suç bakımından;


Kamu davasının açılmasının ertelenmesi;
Uzlaştırma ve önödeme kapsamındaki suçlar hariç olmak üzere,
⁎ Üst sınırı üç yıl veya daha az süreli hapis cezasını gerektiren suçlarda,


Mümkündür.

5395 sayılı Çocuk Koruma Kanununun 19 uncu maddesinin ikinci  fıkrasına göre Ceza Muhakemesi Kanununun 171 inci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen hapis cezasının üst sınırı, on beş yaşını doldurmamış çocuklar bakımından beş yıl olarak uygulanır.
 
Şüpheli bakımından;
⁎ Şüphelinin daha önce kasıtlı bir suçtan dolayı hapis cezası ile mahkum olmamış bulunması,
⁎ Yapılan soruşturmanın, kamu davasının açılmasının ertelenmesi halinde şüphelinin suç işlemekten çekineceği kanaatini vermesi,
⁎ Kamu davası açılmasının ertelenmesinin, şüpheli ve toplum açısından kamu davası açılmasından daha yararlı olması,

 Suçun işlenmesiyle mağdurun veya kamunun uğradığı ve Cumhuriyet savcısı tarafından tespit edilen zararın, aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi,
Koşullarının bir arada gerçekleşmesi gerekir.

Kamu davasının açılmasının ertelenmesi kurumu hangi suçlarda uygulanmaz?
Suç işlemek için örgüt kurmak, yönetmek veya örgüte üye olmak suçları ile örgüt faaliyeti      çerçevesinde işlenen suçlar,
Kamu görevlisi tarafından görevi sebebiyle veya kamu görevlisine karşı görevinden dolayı işlenen suçlar ile asker kişiler tarafından işlenen askerî suçlar,
Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar,
hakkında uygulanmaz.


Kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararını hangi makam verir?

Kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı Cumhuriyet savcısı tarafından verilebilir. Cumhuriyet savcısının erteleme kararı vermesi zorunlu değildir (CMK madde 171/2).

Erteleme süresi ne kadardır?


Kamu davasının açılması 5 yıl süre ile ertelenebilir (CMK madde 171/2).

Erteleme kararına itiraz edilebilir mi?


Suçtan zarar gören veya şüpheli bu karara, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 173 üncü maddesine göre itiraz edebilir (CMK 171/2).

Erteleme Kararları Adli Sicil Kaydında Yer Alır mı?


Kamu davasının açılmasının ertelenmesine ilişkin kararlar, bunlara mahsus bir sisteme kaydedilir. Bu kayıtlar, ancak bir soruşturma veya kovuşturmayla bağlantılı olarak Cumhuriyet savcısı, hâkim veya mahkeme tarafından istenmesi halinde, bu maddede belirtilen amaç için kullanılabilir (CMK madde 171/5).

Erteleme Kararının Sonuçları Nelerdir?


Şüpheli, erteleme süresi içerisinde kasıtlı bir suç işlemediği takdirde, hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilir. Erteleme süresi içerisinde kasıtlı bir suçun işlenmesi halinde ise şüpheli hakkında kamu davası açılır. Erteleme süresince zamanaşımı işlemez (CMK madde 171/4).